Bij het inleiden van een bevalling zijn er standaard protocollen waar het ziekenhuis mee werkt. Wat kan je verwachten en welke keuzes kun je zelf maken? Ik deel informatie en mijn eigen ervaringen zodat jij weloverwogen keuzes kunt maken.
Op deze pagina
Inleiden bevalling: waarom?
Er zijn verschillende redenen om een bevalling in te leiden in plaats van af te wachten tot de bevalling spontaan op gang komt. Denk hierbij aan:
- Je bent overtijd
- Gezondheidsredenen van jou of de baby
- Spontaan gebroken vliezen zonder weeën
- Emotionele redenen (inleiding bevalling eisen)
Inleiding bevalling omdat je overtijd bent
Dat je langer zwanger bent dan de uitgerekende datum is helemaal niet gek. Veel vrouwen bevallen in de 40e week van hun zwangerschap. En zeker ook een deel na de 41e week. Toch is het goed om te weten dat vanaf 41 weken zwangerschap de kans op complicaties toeneemt.
Tot precies 42 weken mag je nog thuis bevallen. Vanaf 42 weken wordt je overgedragen aan de gynaecoloog en je zult dan sowieso in het ziekenhuis bevallen.
Rond 41 weken zal je geïnformeerd worden over inleiden en als de gezondheid van jou en je baby het toelaat zal je de keuze krijgen of je wilt inleiden of nog wilt afwachten tot maximaal 42 weken.
Inleiden of afwachten?
In Nederland mag je dus zelf die keuze maken, maar er is steeds meer bewijs dat de kans op risico’s vanaf 41 weken toeneemt. Artsen pleiten er dus voor om vrouwen bij 41 weken in te leiden.
Weet dat je ook aan je verloskundige kunt vragen om (naast strippen) kunstmatig je vliezen te laten breken. Niet iedere verloskundige staat daar hetzelfde in, maar het biedt je de mogelijkheid om te bevallen met je eigen verloskundige in plaats van medisch in het ziekenhuis. Het is dan wel nodig dat je al een beetje ontsluiting hebt. De kans dat na het breken van de vliezen je bevalling op gang komt is 60-80%.
Maar besef je ook dat er een kans dat na het kunstmatig breken van de vliezen geen weeën starten of dat je bevalling moeizamer zal verlopen.
Mijn inleiding ervaring: Tijdens mijn eerste zwangerschap heb ik na lang wikken en wegen en heel veel lezen gekozen voor afwachten en ben ik met 42 weken alsnog ingeleid. Bij mij kwamen de weeën niet sterk genoeg op gang binnen het medische tijdspad en heb ik wee-opwekkers gekregen. Bij mijn tweede is de bevalling in de 41e week met spontaan gebroken vliezen vanzelf gestart. Ook daarna bleven de weeën uit, maar na 1,5 dag kwamen die alsnog uit zichzelf op gang.
Inleiden: hoe gaat dat?
Stap 1: het voorbereiden van je baarmoeder (primen)
Eerst wordt er gekeken naar de rijping van je baarmoedermond. Via inwendig onderzoek controleren ze of je baarmoeder al een beetje verweekt is en of er al sprake is van ontsluiting. Als de baarmoedermond nog niet rijp is, zullen ze je baarmoeder gaan voorbereiden op de bevalling. De twee manieren die hier voornamelijk voor worden ingezet zijn:
- Inleiden met misprostol
- Inleiden met een ballon
Zelf ben ik ingeleid met misoprostol. Ik werd in het ziekenhuis opgenomen en ik zou 3x tabletjes krijgen om het verwekingsproces te stimuleren. Na 2x was er al genoeg verweking gaande en de volgende ochtend ben ik verder ingeleid.
Het hangt een beetje van het ziekenhuis af welke methode ze gebruiken. Je kunt je laten informeren en je verdiepen in de verschillende methodes en uiteraard altijd aangeven wat jouw voorkeur heeft. Of een ziekenhuis meerdere mogelijkheden heeft of vasthoudt aan het protocol, dat hoor je dan vanzelf. Weet in ieder geval dat er bij een inleiding ook ruimte is voor jouw voorkeuren.
Stap 2: kunstmatig breken van de vliezen
Soms komen de weeën vanzelf op gang tijdens het primen. Als dit niet het geval is, dan zal de gynaecoloog kunstmatig je vliezen breken. Een ziekenhuis doet dat meestal vroeg in de ochtend. Dit is het protocol omdat er overdag meer personeel is om je bevalling te begeleiden.
Voor jezelf is het ook fijn als de bevalling overdag is zodat je geen nachtrust mist. Er is echter ook wat voor te zeggen om in de avond je vliezen te laten breken. Omdat je lichaam in de avond/nacht vaak beter kan ontspannen in het donker en dat kan behulpzaam zijn voor het natuurlijke proces van weeën. Als je dit soort dingen belangrijk vindt, bespreek het dan met je gynaecoloog.
Stap 3: weeën op gang brengen met weeënopwekkers
Na het kunstmatig breken van de vliezen kan het zijn dat je lichaam het vanzelf oppakt en de weeën op gang komen. Vaak heeft het ziekenhuis een protocol hoe lang ze wachten na het breken van de vliezen voordat ze starten met synthethische oxytocine (synto) om weeënactiviteit op te wekken als het niet vanzelf komt. Uiteraard kun je ook dit protocol weer bespreekbaar maken als je iets meer tijd wilt hebben tussen het breken van de vliezen en het toedienen van sytnethische oxytocine.
Je krijgt de weeënopwekkers via een infuus toegediend en de dosering gaat stapsgewijs omhoog. Ook dit gaat volgens protocol en wederom kan je dit bespreekbaar maken als je daar zelf wensen in hebt.
Omdat ze de conditie van de baby in de gaten willen houden tijdens dit proces, wordt je aangesloten op een CTG. Soms wordt er ook een draadje aan het hoofd van je kindje vastgemaakt om de harttonen te registreren als de Het is heel fijn als het ziekenhuis een mobiele CTG heeft zodat je kunt blijven bewegen en de houding aan kunt blijven nemen die jij wilt.
Keuzes die je kunt maken tijdens je inleiding
Bij mijn eerste bevalling werd ik ingeleid en wist ik niet goed of en hoe ik nog enigszins keuzes had. Tijdens mijn tweede zwangerschap heb ik uitgebreid gesproken met de gynaecoloog en mijn wensen geuit en dan blijkt er soms best rek te zitten in het standaard protocol. Dus als je het fijn vindt om iets langer te wachten voordat ze starten met synthetische oxytocine om te kijken of je lichaam het zelf oppakt, bespreek dat dan zeker. Er zijn ook natuurlijke manieren om oxytocine op te wekken, zoals knuffelen met je partner, gedimd licht, tepelstimulatie. Neem dat mee ter overweging.
Als de weeën niet uit zichzelf op gang komen, zal er dus gestart worden met weeënopwekkers. Je krijgt deze via een infuus toegediend en de dosering gaat stapsgewijs omhoog. Ook dit gaat volgens protocol en ook hier is het mogelijk om dit bespreekbaar te maken. Je zou bijvoorbeeld kunnen vragen of ze iets langer wachten voordat ze een stapje omhoog gaan om te kijken of het lichaam na de eerste stap het zelf verder oppakt.
De reden dat ik zelf die afspraak heb gemaakt, is omdat ik in een weeënstorm kwam van de opwekkers tijdens mijn eerste bevalling. Dit is zeker niet altijd het geval, maar over het algemeen wordt een inleiding met weeënopwekkers wel als pijnlijker ervaren. Dit komt doordat je lichaam de prikkel van oxytocine niet zelf aanmaakt en daardoor het natuurlijke pijnstillingsproces ook niet geactiveerd wordt. Dit is wel het geval als je lichaam zelf weeën aanmaakt. Tijdens een inleiding wordt daarom regelmatig gebruik gemaakt van pijnstilling en ik heb hier zelf destijds ook voor gekozen tijdens mijn eerste bevalling.
Hoe lang duurt een bevalling na inleiding gemiddeld?
De gemiddelde duur van een bevalling na inleiding verschilt per vrouw en het hangt er ook van af hoe rijp je baarmoedermond is bij de start. Als deze nog niet rijp is, dan kan het wel een dag of enkele dagen duren voordat deze rijp genoeg is om de vliezen te breken. Vanaf het moment van het breken van de vliezen, vindt de geboorte van je kindje meestal binnen 24 uur plaats.
Daar zijn de protocollen in het ziekenhuis ook op gericht. Daar schreef ik eerder in dit stuk ook over. Mochten de weeën niet op gang komen dan zullen ze stapsgewijs de syntethische ocytocine ophogen. De bevalling van een eerste kindje duurt gemiddeld iets langer dan een tweede of derde kindje.
Inleiden bevalling nadelen en voordelen
Bevalling inleiden of afwachten: risico’s
Zoals ik aan het begin van dit stuk schreef neemt de kans op complicaties na 41 weken toe. Uit een Zweedse studie bleek dat de kans op sterfte toeneemt vanaf 41 weken, al is die kans nog steeds wel heel klein.
Er zijn ook andere risico’s die toenemen, zoals bijvoorbeeld de kans dat je kindje in het vruchtwater poept. Er zijn echter ook voordelen verbonden aan afwachten. Een bevalling die op een natuurlijke wijze op gang komt gaat vaak gemakkelijker en wordt ervaren met minder pijn. Ook zijn er aanwijzingen dat kinderen na een inleiding na vijf jaar meer gezondheidsproblemen hebben zoals infecties.
Een arts pleit ervoor dat in Nederland vanaf 41 weken standaard een inleiding wordt aangeboden volgens de richtlijn. Nu is het beleid nog wisselend en de een krijgt vanaf 41 weken een inleiding aangeboden en de ander vanaf 42 weken. Als jij en je baby gezond zijn, dan ligt de keuze bij jou als je overtijd bent. Laat je goed voorlichten en lees je goed in om tot een weloverwogen keuze te komen.
Lees meer over inleiden:
Patiëntenfolder Isala over inleiden
UMCG brochure inleiding bevalling
Inleiden ervaring bij 42 weken zwanger
Inleiden ervaring bij 38 weken zwanger