Sommige kinderen lijken alles intenser te beleven. Een labeltje in hun trui voelt als schuurpapier, harde geluiden zorgen voor tranen en een drukke speelplek kan al snel te veel zijn. Misschien herken je dit bij je eigen kind (of bij jezelf) en vraag je je af hoe je hiermee om kunt gaan.
Als moeder van een prikkelgevoelig kind weet ik hoe uitdagend, verdrietig en belastend dit kan zijn. Maar ik heb ook ontdekt dat sensorisch spel een wereld van verschil kan maken. In deze blog neem ik je mee in wat prikkelgevoeligheid precies is, hoe sensorisch spel helpt bij de verwerking van prikkels en welke sensorische materialen echt het proberen waard zijn.
Op deze pagina
Wat is prikkelgevoeligheid?
Wat veel ouders niet weten, is dat prikkelgevoeligheid niet altijd over overprikkeling gaat. Soms denk je dat je kind overprikkeld is omdat het druk of onrustig is, terwijl het in werkelijkheid juist onderprikkeld is en actief op zoek gaat naar extra zintuiglijke input. Dit is belangrijk om te herkennen, omdat het bepaalt welk soort sensorisch spel het beste werkt.
Wat ik ook heel interessant vond is de theorie in het boek van het hooggevoelige kinde met een sterke wil (bol.com). Ze beschrijft dat kinderen met een sterk innerlijke jongetje én een sterk innerlijk meisje van binnen enorm in conflict kunnen zitten omdat ze aan de ene kant prikkels nodig hebben, maar aan de andere kant al snel teveel last hebben van prikkels. En dan kan je in een vicieuze cirkel terecht komen.
➡ Wil je meer weten over hoe de hersenen prikkels verwerken? Lees dan mijn blog over sensomotorische integratiestoornis.
In deze blog leg ik uit hoe je het verschil herkent tussen over- en onderprikkeling en hoe sensorisch spel je kind kan helpen om prikkels op een fijne manier te verwerken. Ook deel ik de beste sensorische materialen voor zowel prikkelgevoelige als prikkelzoekende kinderen.
Waarom sensorisch spel helpt bij prikkelverwerking
In plaats van alleen maar te proberen prikkels te vermijden, kunnen we kinderen juist helpen om op een fijne manier met die prikkels om te gaan.
Sensorisch spel is spel dat inspeelt op de zintuigen: voelen, ruiken, horen, proeven en zien. Het helpt kinderen om prikkels gecontroleerd te ervaren, waardoor hun zenuwstelsel hier beter op reageert.
Benieuwd naar de beste sensorische speelmaterialen? Lees hier mijn top 10 sensorisch speelgoed.
Prikkelzoekende kinderen: Hoe sensorisch spel hen helpt
Prikkelzoekende kinderen hebben vaak een grotere behoefte aan intense zintuiglijke ervaringen. Ze zoeken deze bewust op om hun zenuwstelsel te stimuleren. Dit kan zich uiten in bijvoorbeeld:
- Constant bewegen, zoals springen, draaien of klimmen.
- Tastzin: friemelen, kauwen, bijten.
- Geluid: kinderen die altijd lawaai maken of constant geluiden nabootsen.
- Visueel: kinderen die naar felgekleurde voorwerpen zoeken of graag bewegende beelden volgen.
Sensorisch speelgoed voor prikkelzoekende kinderen
- Springkussen of trampoline – voor beweging en druk.
- Kauwsieraden – zoals bijtspeeltjes of kauwkettingen die helpen de zintuigen te stimuleren en kalmeren.
- Tangles of fidget spinners – voor kinderen die van friemelen houden.
- Zand of slijm – voor tactiele stimulatie.
- Geluidsbuizen of schudspelletjes – voor geluidservaring.
- Draaimolen of schommel – voor visuele en bewegingsprikkels.
> Check hier een volledige lijst me ideeën en tips.
Prikkelgevoelige kinderen: Hoe sensorisch spel hen helpt
Prikkelgevoelige kinderen hebben meer moeite met het verwerken van intensieve zintuiglijke prikkels. Dit kan leiden tot overprikkeling en stress. Ze hebben vaak behoefte aan rust en structuur om zich te kalmeren. Prikkelgevoelige kinderen kunnen last hebben van:
- Geluid: gevoelige oren voor harde geluiden, zoals stemmen of het geluid van de tv.
- Tactiele ervaringen: gevoelige huid voor bepaalde stoffen of aanrakingen.
- Visuele overprikkeling: snelle bewegingen of fel licht kan hen afleiden.
- Smaak en geur: overgevoelig voor bepaalde smaken of geuren.
Sensorisch speelgoed voor prikkelgevoelige kinderen
- Verzwaarde dekens of knuffels – voor rustgevende druk.
- Zachte stoffen en kussens – een speelhoek gevuld met zachte materialen, die kalmeren en veiligheid bieden.
- Kinetisch zand – een rustgevend gevoel om met de handen te voelen.
- Lichte, rustige muziek of witte ruis – geluiden die overprikkeling kunnen verminderen.
- Boekjes met texturen – zachte pagina’s om aan te raken, zonder overprikkeling.
- Therapeutische bal of foam rollers – zacht masseren voor relaxatie.
> Check hier meer voorbeelden en ideeën
Prikkelgevoeligheid kan soms een uitdaging zijn, maar met de juiste tools en inzichten kun je je kind helpen om hiermee om te gaan. Sensorisch spel is een geweldige manier om prikkels op een speelse en veilige manier te verwerken.
Benieuwd welk sensorisch speelgoed het beste bij jouw kind past? Hier schreef ik een blog over sensorisch speelgoed.
