“Mag ik een snoepje?” Ik herinner me nog dat mijn oma antwoordde: “Aanstonds.” Als kind had ik geen idee wat dat betekende of hoe lang ik moest wachten. Hetzelfde gold voor “nog vijf minuutjes” — een ongrijpbaar concept dat vaak eindeloos leek te duren. Voor jonge kinderen is tijd abstract en moeilijk te bevatten, maar gelukkig is er een praktische oplossing: de timetimer. Een timetimer maakt tijd concreet en voorspelbaar. Kinderen begrijpen wat er gebeurt en waar ze aan toe zijn, wat zorgt voor een soepeler verloop van je dag.
Op deze pagina
Wat is een Timetimer?
Een timetimer is een klok die tijd niet alleen met cijfers weergeeft, maar ook met een gekleurd vlak dat kleiner wordt naarmate de tijd verstrijkt. Voor kinderen wordt tijd zo zichtbaar, wat hen helpt te begrijpen hoeveel tijd ze nog hebben of hoe lang iets nog duurt. Het maakt vage begrippen als “bijna” en “even wachten” veel concreter.
Wij gebruiken thuis zeer regelmatig de timetimer en al van jongs af aan. En nog steeds (nu mijn kinderen 5 en 7 zijn en al kunnen kloklezen) maken we er nog veel gebruik van.
Digitale en fysieke timetimers
Naast de klassieke timetimer zijn er ook handige digitale opties. Apps op je smartphone of een digibordversie voor op school werken net zo goed. Ik gebruik gewoon de normale timer op mijn telefoon vaak onderweg, omdat ik mijn telefoon toch altijd bij me heb. Het is superpraktisch en geeft dezelfde visuele ondersteuning als een fysieke timetimer.
Onze favoriet: de kookwekker van de Hema
Een simpele en betaalbare oplossing? De deze kookwekker van de Hema werkt perfect als timetimer. Je stelt de tijd in en een tikkend geluid laat je weten dat de tijd loopt én je ziet de typische timetimerkleur erbij aflopen. Daarnaast is deze wekker magnetisch, wij hebben ‘m dus aan ons magneetbord hangen. Het enige nadeel is dat het tikkende geluid best hard is en als de tijd om is rinkelt het ook best hard. Dat kan wat onrustig zijn, maar voor een budgetvriendelijke optie doet hij het uitstekend!
Officiële TimeTimers
Wil je liever een geluidsloze timetimer of een model met een groter display of verschillende kleuren? Of een timetimer die je neer kunt zetten op een bureau/tafel? Er zijn veel varianten beschikbaar. Hieronder een aantal aanraders:
- Extra grote TimeTimer waarbij je zelf kunt kiezen of je een alarm wilt instellen en hoe hard. Deze timer kan zowel op een magneetbord gehangen worden, maar heeft ook pootjes zodat de timer ergens bovenop kan staan. Er zit een gleuf bovenop zodat je er een droog-uitwisbare activiteitenkaart op kunt plaatsen als herinnering. Deze timetimer heeft geen luid getik.
- Als je meerdere kinderen hebt of verschillende activiteiten wilt timen, kun je TimeTimers in verschillende kleuren gebruiken. Zo heeft ieder kind zijn eigen timer voor zijn taak.
- Er zijn ook TimeTimers met bijvoorbeeld de timing van een half uur of minder (in plaats van een heel uur). Dit kan handig zijn voor vaste routinematige dingen op de dag, zoals avondeten of individueel spelen of klaarmaken voor bedtijd.
Waar kun je een timetimer voor gebruiken?
De timetimer is ideaal voor allerlei situaties, zowel thuis als onderweg. Op school maken veel docenten ook gebruik van een timetimer op het digiboard. Veel (basisschool)kinderen kennen het concept dus al, en dat maakt het extra gemakkelijk om het thuis te introduceren.
- Hoe lang kan ik nog spelen?
Stel de timer in en laat je kind zien hoe lang ze nog met hun speelgoed kunnen spelen voordat het tijd is om op te ruimen. - Hoe lang duurt het nog voordat we vertrekken?
Voorkom discussies en geef duidelijk aan hoeveel tijd ze nog hebben om zich klaar te maken. Dit geeft veel rust voor kinderen, want maar al te vaak is het eigenlijk helemaal niet helder voor ze wanneer we vertrekken of iets anders gaan doen. Waar wij in ons hoofd duidelijk hebben hoe en wat, komt de mededeling voor kinderen vaak compleet als verrassing uit de lucht vallen. En als je je voorstelt hoe dat voor jezelf zou zijn, als iemand ineens roept terwijl je net lekker bezig bent: “Trek je jas aan, we gaan!”. - Wachten in een wachtkamer
Zit je te vroeg bij de dokter of tandarts? Ik gebruik de timetimer (op mijn mobiel) in zulke situaties om te laten zien hoe lang we nog moeten wachten. Vaak is het voor kinderen al een beetje een spannende situatie als ze moeten wachten op een dokter of tandarts bijvoorbeeld. De tijd lijkt dan extra lang te duren. Met een timer ontstaat er direct meer rust, omdat het een beetje controle geeft in een situatie waarin ze geen controle ervaren. - Hoe lang duurt het voordat iemand komt?
Of het nu gaat om opa en oma, een vriendje of de pakketbezorger, de timetimer maakt het wachten begrijpelijk en overzichtelijk. - Omkleden, opruimen, tandenpoetsen
Laat zien dat een taak niet eeuwig duurt en motiveer je kind om eraan te beginnen. - Omwisselen tijdens het spelen
Ruzie over speelgoed? Zet de timer en wissel af na een paar minuten. Iedereen weet dan precies waar hij aan toe is. Mijn kinderen gebruiken dit regelmatig en ook als er vriendjes/vriendinnetjes te spelen zijn. Er is tenslotte maar één schommel bijvoorbeeld. Ze stellen de timetimer dan zelf in en iedereen weet precies waar hij/zij aan toe is. - Aan tafel zitten tijdens het eten
Als het lastig is om de gehele maaltijd aan tafel te blijven zitten, kan je de timetimer instellen op de tijd die je graag minimaal gezamenlijk aan tafel wilt zitten. Je kunt er ook naar toewerken om het steeds iets langer te maken. - Zelfstandig spelen
Als je kind(eren) het lastig vinden om zelfstandig te spelen zodat jij ook even iets rustigs voor jezelf kunt doen, kan je afspreken dat je de timetimer instelt en dat iedereen totdat de timer is afgelopen iets voor zichzelf doet.
Andere opties om tijd zichtbaar te maken
Naast de timetimer zijn er ook nog andere handige manieren om tijd visueel en begrijpelijk te maken. Hier zijn een paar alternatieven:
Een leerklok met gekleurde vlakken
Een leerklok met vier gekleurde vlakken verdeelt het uur in tijdsblokken van 15 minuten. Je kunt bijvoorbeeld:
- Rood: De eerste 15 minuten (bijvoorbeeld speeltijd).
- Blauw: De volgende 15 minuten (bijvoorbeeld opruimen).
- Groen: Tijd om je klaar te maken.
- Geel: Tijd om te vertrekken.
Kinderen zien meteen welk blok ze nog hebben en waar ze zich op moeten richten. Tip, je kunt zo’n klok ook gemakkelijk zelf maken met primaire kleuren. Koop een simpele analoge klok zoals deze of bij de Ikea, en breng zelf de kleuren aan op de binnenkant.
Zandlopers
Zandlopers zijn een eenvoudige en visuele manier om tijd te meten. Ze komen in verschillende maten en tijdsduren (bijvoorbeeld 1, 5, of 10 minuten). Kinderen kunnen letterlijk zien hoe de tijd wegglijdt, wat een leuke en praktische manier is om het begrip tijd te leren. Ik heb deze 6 zandlopers in het begin regelmatig gebruikt. Zo hadden we één zandloper die we gebruikten aan tafel én een zandloper die we gebruikten voor speeltijd. Zandlopers zijn leuk en spannend. Maar in relatie tot ’tijdsbesef’ is het minder effectief. Wij zelf gebruiken ze echter niet meer sinds we de timetimer hebben.
Sticky notes of kaartjes in specifieke kleuren
Voor een planning (in de middag na schooltijd bijvoorbeeld) kan je heel fijn dagritmekaarten gebruiken en daar een gekleurde stip op plakken om tijdsindicatie weer te geven. Als je geen activiteitenkaarten gebruikt, kan je ook gekleurde sticky notes of kaartjes gebruiken en de activitieit daarop schrijven of tekenen. Plak ze vervolgens in een rij op een bord of tafel en haal er steeds eentje weg als de tijd voorbij is. Bijvoorbeeld:
- Rode notes: Activiteiten van 30 minuten
- Gele notes: Activiteiten van 5 minuten
- Groene notes: Opruimen en klaar om te gaan
Dit werkt vooral goed voor kinderen die visuele prikkels nodig hebben, echter blijft het concept van tijd een vaag iets als je daar niet iets viseels zoals een timetimer aan koppelt.
Een whiteboard met tijdschema
Dit is met name handig voor iets oudere kinderen die het nog lastig vinden om routines vlot te doorlopen. Teken een simpele tijdlijn op een whiteboard of papier en gebruik kleuren of pictogrammen om activiteiten te markeren. Bijvoorbeeld:
- Van 7:15 tot 7:30 aankleden (groen).
- Van 7:30 tot 8:00 eten (geel).
- Van 8:00 tot 8:15 is tandenpoetsen (blauw).
Educatief horloge voor kinderen
Wil je je kind meer zelfstandig leren omgaan met tijd en kloklezen a la montessori stijl? Dan is een educatief horloge een leuk idee met als houvast kleuren bij de cijfers en zowel uren als minuten worden weergegeven.
